Malum Dünya ekonomisini “Startup”lar şekillendiriyor artık. En yüksek şirket değerlemeleri, en çok yeni istihdam, en yeni iş yapış modelleri ve en son teknolojiler… Sizin ise yıllardır yürüttüğünüz üretime veya konvansiyonel hizmet ve teknolojilere dayanan bir işiniz var. Yine de işinizi dönüştürerek bu yıkıcı rakiplerle rekabet edebilirsiniz. İşte yapmanız gerekenler:
Kurumsallaşma
““Startup”lar kurumsal yapılar değildir ki” itirazlarını duyar gibiyim. Onlar da kurumsaldırlar, sadece başka şekillerde. Bir banka veya ilaç şirketi gibi değil yani. Ama iyi tanımlanmış süreçleri, organizasyon yapıları, teknoloji yönetim biçimleri, insan kaynakları politikaları vardır. Bunu kurumsallaşma yerine profesyonelleşme olarak da okuyabilirsiniz.
İyi yönetişim
Hala eski usul “patronun dediği olur” tarzında bir yönetim yapınız varsa hemen değiştirin. Startupları da birkaç kurucu yönetiyormuş gibi görünse de aslında bu başarılarını çalışanlarıyla, paydaşlarıyla ve toplumla kurdukları yeni, farklı ve kuvvetli etkileşimlere borçlular.
Finansal sağlık
Çek, senet, kredi ile iş yürütmenin modası geçti. Daha doğrusu, yüksek derecede volatil ve riskli ekonomik koşullarda çok tehlikeli hale geldi. İşinizi uzun vadeli kamu alacaklarına ve bunların tahsilata kadar kısa vadeli borçlarla finansmanına dayalı iş modelinden, son kullanıcılara direkt ulaştığınız ve/veya nakit akışının kuvvetli olduğu iş modellerine dönüştürmelisiniz. Bu arada yeni finansman enstrümanlarını da öğrenmeli ve etkili kullanmalısınız.
Dijitalleşme
İşte duyulduğunda “gözlerin devrildiği” bir başlık. Ama dijitalleşmelisiniz gerçekten. Üretilen bilgi ve iş süreçleri başka türlü etkili olarak korunamazlar ve üzerlerine sağlam bir sistem kurulamaz. Bunun yanında “yapay zekâ” tarafından işlenemeyecek her türlü bilgi çöp olmak üzere.
Veri Yönetimi
Dijitalleşme süreçlerine başladığınızda ne tip veri ürettiğinizi ve üretebileceğinizi, bu verilerden nasıl yararlandığınızı ve yararlanabileceğinizi de görmeye başlayacaksınız. Hatta muhtemelen iç süreçleriniz ve belki de yeni iş modeliniz bu bilgiyle şekillenecek. Veriyi aynı kasanızdaki para, parkurunuzdaki makinalar ve stoklarınızdaki hammaddeler gibi somut bir kaynak olarak algılamanız ve buna göre politika üretmeniz şart.
Girişimcilik
İşte duyulduğunda “gözlerin devrildiği” bir başka başlık daha. Tabi girişimcilikten haberdar olmanın en kötü yolu da bir sabah uyandığınızda elli yıllık şirketinizin iki yıllık bir Startup tarafından Pazar dışına itildiğini görmektir. Şirketinizin tamamını bir günde dönüştüremeyebilirsiniz ama Startup gibi yönetilen yeni bir birim kurabilir, endüstrinizdeki Startuplara yatırım yapabilir, iç inovasyon programları kurgulayabilirsiniz. Yani girişimcilik bir şekilde yapınızda, DNA’nızda olmalı.
Çeviklik ve adaptasyon
Bir önceki başlıkta bahsettiğimiz girişimcilik, çok önemli bir problemin çözümü için gerekli unsurlardan sadece biri aslında. O problem şu: Hayatta kalmak! Bir canlı sürekli değişken bir yaşam alanında hayatta kalmak için nasıl ortama adapte olmaya çalışıyorsa, sizin de şirketinizi bu türbülanslı ekonomide hayatta tutmak için kuvvetli bir adaptasyon yeteneği geliştirmeniz gerekiyor. Kontrol edebileceğiniz değişkenler için yeni yaklaşımları ve yöntemleri uygulamaya başlamalı, kontrol edemeyeceğiniz negatif veya pozitif değişimlere hızlı ve uygun tepki verecek süreçler geliştirmelisiniz.
İnsan kaynakları
Yapılması gereken bunca işin mevcut çalışanlar tarafından eksiksiz gerçekleştirilmesi biraz zor görünüyor. Zaten önceki iş modelinize göre bir çalışan yapınız var. Mevcut çalışanları dönüştürmeniz, yeni yaklaşımlarınız için yeni çalışanlar aramanız, bulmanız ve işe almanız gerek. Yani İnsan Kaynakları fonksiyonuna en azından Üretim fonksiyonuna verdiğiniz değeri vermelisiniz, daha azını değil.
Yeni nesil pazarlama
Rakipleriniz nöropazarlama yaklaşımları, veri bilim, yapay zekâ tabanlı tahmin algoritmaları, dijital CRM uygulamaları gibi yeni nesil silahlar kullanırken, sizin sadece “satış ekibinin müşteri ziyaretleri + bayiler” şeklindeki geleneksel yaklaşımlarla rekabet etmeniz, sonucu acı verici bir deneyim olacaktır. Muhtemelen de maliyeti çok daha yüksektir. Bu nedenle bu yeni yöntemleri bilen, uygulayabilen, analiz edip dönüştürebilen pazarlama uzmanlarınız olmalı.
Sosyal medya ve sosyal etki
Sosyal medyayı pazarlamadan ayırmamızın ve ayrı bir başlık olarak almamızın nedeni, kontrol edemeyecek olmanız. Ancak ve ancak etkileşebilirsiniz. Ayrıca insanlar artık sadece kar üretmeye çalışan, toplumsal bir etki üretmeyen şirketlerden hoşlanmıyorlar ve onlarla iş yapmak istemiyorlar. Negatif veya pozitif bilginin de sosyal medyada yayılma hızını düşünürseniz bu konuda neler yapmanız gerektiği ortaya çıkıyor. Sosyal medya üzerinden insanlarla şeffaf ve dürüst bir iletişim kurmalı, sosyal medya varlığınızı kurumsal duruşunuza ve itibarınıza uygun yönetmeli, topluma pozitif etki üretecek ve bunun iletişimini düzgün yapacak bir yapıya sahip olmalısınız.
Sürdürülebilirlik
İşinizde ekolojik veya toplumsal olarak sürdürülebilir olmayan ne varsa derhal bırakın. Neden olduğunuz bir zarar varsa da tazmin etmenin yollarını arayın. Çok yakın bir tarihte ne kimse bu şirketlerde çalışmak isteyecek ne de ürününü, hizmetini kullanmak.
Globalleşme
Kontrol edemeyeceğiniz birçok risk var. Jeopolitik riskler, bunlardan kaynaklı kur, yerel politik riskler, doğal afetler, pazardaki rekabet ve benzerleri. Bu riskleri değil ama bunlardan negatif etkilenme ihtimalinizi azaltabilirsiniz. Bunun en etkili yolu globalleşme. Farklı Pazar ve ülkelerdeki müşterilere ulaşmanın yollarını bulmalısınız. Üretim için hammadde ve hizmet satın alıyorsanız tedarikçilerinizi de global olarak çeşitlendirmelisiniz.
Bütün okuduklarınızın bir bütünün parçaları olduğunu fark etmişsinizdir. Okurken kafanızda şirketinizle ilgili bir vizyon canlandı ve zihinsel olarak oraya doğru yönlenmeye başladınız. İşte buna sahip çıkın! Ulaşmak istediğiniz bu yer, stratejinizi de şekillendirecektir. Yukarıdaki hedefleri yerine getirirken birçok yöntem ve kısa/orta vadeli taktik kullanacaksınız. İşe yaramayan bazı yaklaşımları revize edeceksiniz. Günlük operasyonda kaybolmamak, dağılmadan bu parçalardan anlamlı bir bütün elde etmek için net bir strateji geliştirmeli ve bütün faaliyetlerinize bu strateji çerçevesinden bakmalısınız.
Kıvılcım Çaylı
Comments